Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Zawierciu dokonała analizy stanu ochrony przeciwpożarowej rejonu za 2020 rok. Prezentujemy ją poniżej.

Ogólne dane

W 2020 roku KP PSP w Zawierciu odnotowała 545 pożary, 1389 tzw. zagrożeń miejscowych i 174 alarmy fałszywe. Łącznie daje to 2108 zdarzeń. Dla porównania, w roku 2019 odnotowano 698 pożarów, 1075 zagrożeń miejscowych i 178 alarmów fałszywych, co daje łącznie 1951 zdarzeń. W stosunku do poprzedniego roku liczba pożarów spadła o 21,9%, alarmów fałszywych – 2,2%, a miejscowych zagrożeń wzrosła o 29,2%. Było to w znacznej części spowodowane przez interwencje związane z COVID-19. W 2020r. strażacy PSP i OSP byli dysponowani do 297 zdarzeń, związanych z koronawirusem. Były to między innymi: informowanie ludności o zagrożeniu (104), dowożenie żywności osobom na izolacji (88), dekontaminacja miejsc publicznych oraz budynków użyteczności publicznej (42), obsługa przyszpitalnej izby przyjęć (23), transport środków ochrony indywidualnej (9), inne (31). Ogólna ilość interwencji na terenie powiatu w 2020 r. wzrosła o ok. 8 %.

Łączna liczba interwencji na terenie poszczególnych miast i gmin w 2020 roku przedstawia się następująco:
– Irządze – 39
– Kroczyce – 121
– Łazy – 280
– Ogrodzieniec – 176
– Pilica – 172
– Poręba – 162
– Szczekociny – 112
– Włodowice – 103
– Zawiercie – 896
– Żarnowiec – 47

Dla porównania, łączna liczba interwencji w 2019 prezentuje się tak: 
– Irządze – 48
– Kroczyce – 145
– Łazy – 241
– Ogrodzieniec – 133
– Pilica – 125
– Poręba – 142
– Szczekociny – 131
– Włodowice – 92
– Zawiercie – 836
– Żarnowiec – 58

Spadek liczby interwencji odnotowano w gminach Irządze (18,75%), Kroczyce (16,55%), Szczekociny (4,5%) oraz w gminie Żarnowiec (15,51%). Natomiast w pozostałych gminach nastąpił wzrost liczby zdarzeń w stosunku do roku poprzedniego. Największy wzrost odnotowano na terenie gminy Pilica (37,6%) oraz Ogrodzieniec (32,33%). Łączna ilość interwencji wzrosła o 8% w porównaniu do roku 2019.

Pożary

Liczba pożarów na terenie powiatu w 2020 wynosiła kolejno:
– Irządze – 10
– Kroczyce – 46
– Łazy – 88
– Ogrodzieniec – 35
– Pilica – 28
– Poręba – 32
– Szczekociny – 23
– Włodowice – 42
– Zawiercie – 230
– Żarnowiec – 11

W 2019 z kolei wyglądało to w następujący sposób:
– Irządze – 16
– Kroczyce – 77
– Łazy – 89
– Ogrodzieniec – 47
– Pilica – 36
– Poręba – 39
– Szczekociny – 59
– Włodowice – 40
– Zawiercie – 276
– Żarnowiec – 19

Jedynie w gminie Włodowice ilość pożarów utrzymała się na podobnym poziomie, nastąpił wzrost o 5% tj. 2 zdarzenia więcej. W pozostałych gminach odnotowano spadek ilości pożarów. Najwięcej, bo o 42,2% wszystkich pożarów powstało w mieście Zawiercie. Najmniej, bo tylko 10 pożarów powstało na terenie gminy Irządze, co stanowi 1,8% całkowitej liczby pożarów. W wyniku pożarów w 2020 r. zginęły dwie osoby, natomiast 20 osób zostało rannych, w tym 4 dzieci. W wyniku działań ratowniczo-gaśniczych związanych z pożarami jednostki straży pożarnej udzieliły kwalifikowanej pierwszej pomocy 11 osobom, a 9 osób przekazano jednostkom ochrony zdrowia. Ze strefy zagrożenia ewakuowano 3 osoby. W trakcie działań odnotowano 3 rannych ratowników.

Pod kątem liczby pożarów w poszczególnych obiektach na terenie miast i gmin powiatu w 2020 największą ich liczbę zanotowano w dziale „inne obiekty” – 282 przypadki. Jest to dział, gdzie odnotowywane są pożary suchych traw i nieużytków. Pomimo corocznych apeli w środkach masowego przekazu o szkodliwości i zagrożeniach związanych z wypalaniem suchych traw nie udaje się całkowicie ograniczyć tego procederu – w roku 2020 odnotowano 100 pożarów traw, co stanowi 18,34% wszystkich pożarów.  W dziale „inne obiekty” klasyfikowane są również pożary śmietników, zsypów, poboczy dróg oraz inne nietypowe obiekty. W roku sprawozdawczym odnotowano aż 147 pożarów śmietników (26,97% wszystkich pożarów). W roku sprawozdawczym na terenie powiatu miały miejsce 282 pożary z kategorii „inne obiekty”, co stanowi 51,74% ogólnej liczby pożarów. Na uwagę zasługuję fakt, iż w kategorii „inne obiekty” nastąpił spadek o 31,05% w stosunku do roku 2019. W 2020 roku powstało 104 pożarów w budynkach mieszkalnych stanowiących 19,08% wszystkich pożarów.

Około 68,25% wszystkich pożarów zanotowanych w 2020 roku powstało na skutek celowego podpalenia związanego głównie z podpaleniami koszy na śmieci, jak również z wypalaniem suchych traw i pozostałości roślinnych w okresie letnim oraz podpaleniami innych opuszczonych obiektów. W okresie sprawozdawczym miało miejsce 13 pożarów związanych z wadami środków transportu, przyniosły one straty rzędu 549,1 tys. zł.  Wysokie straty w 2020r. wygenerowały również pożary związane z wyładowaniami atmosferycznymi – 168 tys. zł. W 2020r. KP PSP w Zawierciu nie odnotowała pożaru jako następstwa innego miejscowego zagrożenia.

Zagrożenia miejscowe

Miejscowe zagrożenie jest to inne niż pożar zdarzenie wynikające z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody (katastrofy techniczne, chemiczne, ekologiczne), stanowiące zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska.

Liczba zagrożeń miejscowych na terenie powiatu w 2020 wynosiła kolejno:
– Irządze – 29
– Kroczyce – 60
– Łazy – 178
– Ogrodzieniec – 127
– Pilica – 136
– Poręba – 122
– Szczekociny – 83
– Włodowice – 58
– Zawiercie – 561
– Żarnowiec – 35

W 2019 z kolei wyglądało to w następujący sposób:
– Irządze – 30
– Kroczyce – 60
– Łazy – 139
– Ogrodzieniec – 72
– Pilica – 77
– Poręba – 90
– Szczekociny – 64
– Włodowice – 47
– Zawiercie – 464
– Żarnowiec – 32

W każdej z gmin, poza gminą Irządze (spadek o 3,33%) oraz gminą Kroczyce (ilość zdarzeń się nie zmieniła) nastąpił wzrost liczby interwencji związanych ze zwalczaniem miejscowych zagrożeń. W roku sprawozdawczym najbardziej wzrosła ilość interwencji w gminach Ogrodzieniec i Pilica – wzrost o ponad 76%. Największe straty związane z usuwaniem skutków miejscowych zagrożeń zanotowano w gminie Zawiercie, stanowiły one 41,55% wszystkich strat związanych z miejscowymi zagrożeniami w 2020 r.

Najwięcej miejscowych zagrożeń powstało w gminie Zawiercie – 561. Stanowią one 40,39% wszystkich miejscowych zagrożeń. Najmniej odnotowano w gminie Irządze – 29 zdarzeń oraz w gminie Żarnowiec – 35 interwencji, co łącznie stanowi 4,61% wszystkich miejscowych zagrożeń. W roku sprawozdawczym w odniesieniu do roku 2019 nastąpił wzrost o ponad 29% interwencji związanych ze zwalczaniem miejscowych zagrożeń.

O ponad 100% (105,88%) zwiększeniu uległa ilość miejscowych zagrożeń w obiektach użyteczności publicznej, były to często interwencje związane z COVID-19. Nastąpił również wzrost o 21,39% interwencji w obiektach mieszkalnych, były to często interwencje związane z pomiarami tlenku węgla w mieszkaniach oraz pompowaniem wody z zalanych piwnic. Ilość interwencji związanych ze środkami transportu nieznacznie spadła o 1,5%. Były to głównie zdarzenia związane z usuwaniem skutków wypadków drogowych z udziałem samochodów osobowych. Zdarzenia w tej grupie stanowiły 14,33% wszystkich interwencji związanych z usuwaniem skutków innych miejscowych zagrożeń. Poza najczęstszymi zagrożeniami powstałymi w komunikacji drogowej, jednostki ochrony przeciwpożarowej w roku sprawozdawczym angażowane były również do usuwania nadłamanych i połamanych konarów drzew zalegających na drogach, do wypompowywania wód z piwnic zalanych budynków i posesji oraz do innych miejscowych zagrożeń.

Częstą przyczyną innych miejscowych zagrożeń było nietypowe zachowanie zwierząt/niewłaściwe zabezpieczenie zwierząt – 247 interwencji (17,78 % wszystkich innych miejscowych zagrożeń). W tej grupie w przeważającej większości mieszczą się zdarzenia związane z usuwaniem gniazd i rojów owadów błonkoskrzydłych. Bardzo dużą liczbę interwencji odnotowano w związku z niezachowaniem zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego – 193 zdarzeń, które wywołały straty na sumę 2248 zł. Aż 567 interwencji w 2020 r. odnotowano w dziale „Inne przyczyny” miejscowych zagrożeń. Do tego działu zaliczamy zdarzenia, takie jak m.in. usuwanie skutków wypadków drogowych (zmycie plam oleju), pomoc pogotowiu ratunkowemu, otwarcie mieszkań na prośbę policji itp. Interwencje w tym dziale stanowiły 40,82% wszystkich miejscowych zagrożeń w roku sprawozdawczym. W stosunku do roku 2019 odnotowano wzrost o blisko 100% tego rodzaju zdarzeń. Zostało to spowodowane działaniami związanymi z COVID-19. Jednostki straży pożarnych brały udział w 211 interwencjach związanych z huraganami/ silnymi wiatrami.

W wyniku miejscowych zagrożeń zginęło 10 osób, 174 osób zostało rannych (w tym 18 dzieci). Medycznych działań ratowniczych podczas miejscowych zagrożeń udzielono 212 razy, w tym 68 razy przez strażaków, służbie zdrowia przekazano 70 osób, ewakuowano ze strefy zagrożenia 3 osoby.

Czynności kontrolno-poznawcze

Prowadzone w roku sprawozdawczym 2020 czynności kontrolno-rozpoznawcze skupione były głównie na eliminacji zagrożeń pożarowych w obiektach użyteczności publicznej, obiektach zamieszkania zbiorowego, obiektach produkcyjnych i magazynowych, lasach jak również w obiektach przeznaczonych na wypoczynek dzieci i młodzieży. Łącznie w 2020 roku przeprowadzono 80 czynności kontrolno-rozpoznawczych kontrolując 152 obiekty. Stwierdzono nieprawidłowości w 23 obiektach, wydano 30 decyzje pokontrolne oraz 4 wystąpienia do Inspektoratu Nadzoru Budowlanego. Nałożono 1 upomnienie na instytucję, która nie wykonała zaleceń zawartych we wcześniejszych decyzjach. Do Komendy Powiatowej PSP w Zawierciu w roku sprawozdawczym wpłynęło 31 wniosków o zaopiniowanie operatów przeciwpożarowych celem uzyskania przez dany podmiot gospodarczy decyzji zezwalającej na gospodarkę odpadami. Pozytywnie zaopiniowano wszystkie operaty przeciwpożarowe, wydając postanowienia w przedmiotowym zakresie. Ponadto przeprowadzono 23 czynności kontrolno-rozpoznawcze w zakładach prowadzących działalność związaną z gospodarką odpadami, w zakresie zgodności przyjętych rozwiązań zawartych w operacie przeciwpożarowym z czego w jednym przypadku stwierdzono nieprawidłowości skutkujące wydaniem negatywnego postanowienia. 

Na terenie powiatu zlokalizowanych jest 13 obiektów, w których wymagany jest system sygnalizacji pożarowej oraz 29 obiektów, które są wyposażone w powyższy system pomimo braku takiego obowiązku. Szpital Powiatowy w Zawierciu, pomimo nałożonego obowiązku, nie jest wyposażony w system sygnalizacji pożarowej (prowadzone są prace nad realizacją tego obowiązku), a co za tym idzie nie jest podłączony do systemu monitoringu pożarowego. Na terenie powiatu znajdują się również 3 budynki, w których wymagany jest dźwiękowy system ostrzegawczy, z czego jeden z nich (budynek marketu Kaufland) został wyposażony w przedmiotowy system, natomiast pozostałe dwa budynki (Szpital Powiatowy oraz budynek biurowy wysoki) nie zostały wyposażone w DSO. Budynek Dworca PKP został wyposażony w DSO pomimo braku takiego obowiązku. Ponadto 18 obiektów podłączonych jest do systemu monitoringu pożarowego w Komendzie Powiatowej PSP w Zawierciu.

Skontrolowano i zaopiniowano pozytywnie 6 obiektów przeznaczonych na wypoczynek dzieci i młodzieży. Opiniowano również plany zagospodarowania przestrzennego w 8 przypadkach wydając stosowne opinie, a w 1 przypadku wydano negatywną opinię.

W 2020 roku funkcjonariusze KP PSP uczestniczyli w 24 tzw. „odbiorach” obiektów, których inwestorzy zgłaszali zamiar przystąpienia do ich użytkowania. W 2 przypadkach, w wyniku stwierdzonych nieprawidłowości, Komendant Powiatowy wydał negatywne stanowisko na użytkowanie obiektów.

Kontrolą objęto również obszary leśne. Na terenie powiatu zlokalizowane są 4 nadleśnictwa, w skład których wchodzi 15 leśnictw. Kontrolą objęto obowiązek wykonywania pasów przeciwpożarowych, porządkowania lasów wzdłuż dróg publicznych z posuszu, oznakowania dróg wjazdowych do lasu tablicami informacyjnymi i przeciwpożarowymi oraz stan zaopatrzenia wodnego do gaszenia pożaru i stan dróg pożarowych w lasach. W trakcie wiosennych kontroli stwierdzono brak wykonania pasów przeciwpożarowych oddzielających tory kolejowe od kompleksów leśnych, w związku z powyższym przeprowadzono kontrole PKP PLK, które są odpowiedzialne za wykonanie powyższych pasów i wydano stosowne decyzje administracyjne.

Komenda Powiatowa wydawała również opinie w stosunku do organizatorów imprez masowych zgodnie z ustawą z dnia 22 sierpnia 1997 roku o bezpieczeństwie imprez masowych. W 2020 roku wydano 2 pozytywne opinie odnośnie organizowania imprez masowych. 

Funkcjonariusze prowadzili pogadanki z przedszkolakami, młodzieżą szkolną i harcerzami wypoczywającymi pod namiotami na terenie powiatu zawierciańskiego nt. prawidłowego zachowania się w sytuacjach zagrożenia pożarowego. Umieszczano w Internecie informacje dotyczące zakazu wypalania traw i palenia otwartego ognia w lesie w okresie wiosenno-letnim oraz informacje związane z bezpieczną eksploatacją urządzeń grzewczych w okresie jesienno-zimowym. Komenda zaangażowała się również w ogólnopolską kampanię „Kręci mnie bezpieczeństwo” mającą na celu zwrócenie uwagi na kwestie związane z bezpieczeństwem pożarowym podczas letniego wypoczynku dzieci i młodzieży oraz w kampanię „Czujka na straży Twojego bezpieczeństwa” celem wskazania społeczeństwu skali zagrożenia związanego z tlenkiem węgla.

Jednostki ochrony przeciwpożarowej w powiecie

Struktura KP PSP w Zawierciu wygląda w następujący sposób:
– Komenda Powiatowa PSP w Zawierciu
*Jednostka Ratowniczo–Gaśnicza w Zawierciu
*Posterunek zamiejscowy w Szczekocinach

Komenda Powiatowa PSP w Zawierciu dysponuje następującym wyposażeniem technicznym: 1 samochód ratowniczo-gaśniczy średni, 1 samochód ratowniczo-gaśniczy specjalny średni, 1 samochód ratowniczo-gaśniczy średni z modułem proszkowym, 1 samochód ratowniczo-gaśniczy ciężki, 1 drabina mechaniczna, 1 samochód średni ratownictwa technicznego, 1 samochód wężowy, 1 samochód mikrobus, 1 lekki samochód rozpoznawczo-ratowniczy, 1 lekki samochód kwatermistrzowski, 2 samochody operacyjne.

Obecnie służbę w Komendzie na każdej zmianie służbowej pełni 19 strażaków, w tym:
– w Stanowisku Kierowania Komendanta Powiatowego PSP – 2 strażaków
– w Jednostce Ratowniczo Gaśniczej w Zawierciu – 12 strażaków
– w Posterunku zamiejscowym w Szczekocinach – 5 strażaków

Obecnie na terenie powiatu działa 100 jednostek OSP. Spośród tych jednostek 92 to OSP typu „S” (łącznie jednostki te posiadają 15 samochodów gaśniczych ciężkich, 40 samochodów gaśniczych średnich, 45 samochodów gaśniczych lekkich, 4 samochody gaśnicze specjalne ciężkich, 22 samochody gaśnicze specjalne średnie, 9 samochodów gaśniczych specjalnych lekkich, 5 samochodów lekkich ratownictwa technicznego, 8 mikrobusów, 1 autobus, 10 samochodów operacyjnych, 1 lekki samochód ratownictwa wysokościowego, 1 drabinę mechaniczną, 1 samochód kwatermistrzowski oraz 4 pojazdy typu quad). Na terenie powiatu istnieje także 8 jednostek typu „M”, które sprawdzają się, jako jednostki pomocnicze przy prowadzonych działaniach. Obecnie 27 jednostek realizuje działania ratownicze w ramach ksrg. 

Jednostki administracyjne powiatu zawierciańskiego posiadają na swoim terenie następujące ilości OSP:
– miasto Zawiercie – 9 jednostek (2 w ksrg)
– miasto i gmina Łazy – 7 jednostek (5 w ksrg)
– miasto i gmina Ogrodzieniec – 8 jednostek (3 w ksrg)
– miasto i gmina Pilica – 18 jednostek (5 w ksrg)
– miasto i gmina Szczekociny – 14 jednostek (2 w ksrg)
– gmina Kroczyce – 13 jednostek (2 w ksrg)
– gmina Żarnowiec – 12 jednostek (3 w ksrg)
– miasto Poręba – 4 jednostki (1 w ksrg)
– gmina Włodowice – 7 jednostek (2 w ksrg)
– gmina Irządze – 8 jednostek (2 w ksrg)

Liczba członków w jednostkach OSP wynosi 3391, z czego 1188 druhów należy do OSP z ksrg, a 2203 druhów do OSP spoza ksrg, natomiast liczba członków czynnych, czyli takich, którzy posiadają szkolenie podstawowe strażaka OSP lub równoważne, aktualne badanie lekarskie oraz wiek między 18. a 65. rokiem, wynosi 960 druhów, w tym: 447 druhów z OSP w ksrg oraz 513 druhów OSP spoza ksrg.

Na terenie powiatu zawierciańskiego funkcjonuje powołana rozkazem Komendanta Powiatowego Kompania Odwodowa nr 15, w skład której wchodzi 15 jednostek OSP. Kompania jest sformowana w ten sposób, aby poszczególne plutony mogły prowadzić działania ratowniczo-gaśnicze samodzielnie. Po ewentualnym wyjeździe kompanii poza teren powiatu pozostałe jednostki zostały wyznaczone do zabezpieczenia własnego terenu działania.

Ratownictwo specjalistyczne

Działania ratownicze w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym realizuje się w zakresie podstawowym, obejmującym czynności ratownicze wykonywane przez wszystkie jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej, a także przez inne jednostki ochrony przeciwpożarowej w systemie całodobowym i rocznym oraz specjalistycznym, obejmującym specjalistyczne grupy ratownicze Państwowej Straży Pożarnej i inne podmioty ksrg, których wyposażenie i wyszkolenie ratowników pozwala realizować w systemie całodobowym i całorocznym podstawowe i specjalistyczne czynności ratownicze. Ratownictwo specjalistyczne podzielone zostało na dziedziny:
– ratownictwo wodne
– ratownictwo techniczne
– ratownictwo poszukiwawczo-ratownicze
– ratownictwo wysokościowe
– ratownictwo chemiczne

Na podstawie przeprowadzonej analizy ustalono poszczególne stopnie zagrożeń występujące na terenie powiatu zawierciańskiego, tj.:
– ratownictwo chemiczne – niski poziom zagrożenia,
– działania poszukiwawczo-ratownicze – niski poziom zagrożenia,
– ratownictwo techniczne – średni poziom zagrożenia,
– ratownictwo wodne – średni poziom zagrożenia,
– ratownictwo wysokościowe – średni poziom zagrożenia.

Do realizacji zadań  z zakresu ratownictwa specjalistycznego na poziomie podstawowym na terenie powiatu zawierciańskiego wyznaczono:
– JRG Zawiercie
– Posterunek JRG PSP Zawiercie w Szczekocinach
– OSP Marciszów (za wyjątkiem ratownictwa wysokościowego)
– OSP Szczekociny
– OSP Pilica
– OSP Żarnowiec
– OSP Kroczyce – ratownictwo techniczne oraz działania poszukiwawczo-ratownicze
– OSP Ogrodzieniec – ratownictwo wysokościowe, działania poszukiwawczo-ratownicze oraz ratownictwo techniczne

Na chwilę obecną, powyższe jednostki posiadają braki w wyposażeniu niezbędnym do realizacji zadań w poszczególnych dziedzinach ratownictwa. W celu pełnej realizacji zadań ratownictwa specjalistycznego istnieje potrzeba doposażenia powyższych jednostek w sprzęt zgodny ze standardami określonymi w „Zasadach organizacji ratownictwa medycznego w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym”. W roku 2021 planuje się dalsze doposażanie jednostek OSP w brakujący asortyment sprzętu umożliwiający skuteczniejszą realizację zadań z zakresu ratownictwa specjalistycznego na poziomie podstawowym.

Do działań w zakresie ratownictwa medycznego przewidziane są również jednostki OSP z KSRG, w których prowadzone są szkolenia z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy. W ostatnim czasie liczba członków OSP posiadających uprawnienia kpp wzrosła, jednakże należy kontynuować szkolenia druhów w zakresie kpp i podnosić poziom wiedzy oraz umiejętności ratowników. Zgodnie z „Zasadami organizacji ratownictwa medycznego w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym” każda jednostka OSP w KSRG powinna posiadać co najmniej 4 strażaków z uprawnieniami ratowników w zakresie kpp. Dla strażaków z jednostek OSP spoza KSRG ustalono minimalny standard wyszkolenia na poziomie dwóch ratowników w każdej jednostce. Wszystkie jednostki OSP w KSRG są wyposażone w zestawy ratownictwa medycznego typu R1 zgodnie ze standardami zawartymi w „Zasadach organizacji ratownictwa medycznego w KSRG” z lipca 2013 roku. W JRG Zawiercie realizowane są planowane szkolenia z zakresu kpp. Dodatkowo koordynator i instruktorzy ratownictwa medycznego uczestniczą w szkoleniach wyjazdowych organizowanych przez KW PSP w Katowicach.

Zgodnie z opracowaną koncepcją każda jednostka OSP włączona do KSRG posiada m.in. 4 aparaty ochrony dróg oddechowych. W tutejszej komendzie funkcjonuje aparatownia, w której znajduje się zestaw do kontroli dynamicznej aparatów i masek firmy DRAGER oraz kompresor do ładowania butli powietrznych. Okresowych przeglądów aparatów powietrznych, będących na wyposażeniu jednostek PSP i OSP, dokonują strażacy posiadający odpowiednie szkolenia.

W oparciu o dotychczasowe działania stworzono koncepcję organizacji zasilania wodnego poprzez budowę wysokowydajnych układów pompowo – wężowych, wykorzystywanych do dostarczania wody na duże odległości. Ze względu na charakterystykę i trudne ukształtowanie terenu, do organizacji i budowy stanowisk wodnych na akwenach w miejscach niedostępnych dla pojazdów pożarniczych niezbędne są przenośne pompy i armatura, w które wyposażono już kilka jednostek OSP z terenu powiatu. Ustalono potrzebę dalszego doposażenia w ww. sprzęt kolejnych jednostek z poszczególnych gmin. Dodatkowo podczas ćwiczeń zwrócono uwagę, iż zasadnym byłoby doposażenie jednostek OSP posiadających zbiorniki wodne o pojemności 13m3 w nalewaki. Zakupione nalewaki pozwolą w szybki sposób zakończyć magistralę wodną o średnicy zarówno Ø75, jak i Ø110. Obecnie realizowane jest to przy użyciu sprzętu zastępczego, np. węży ssawnych, drabin nasadkowych, stojaków hydrantowych. Kolejnym argumentem przemawiającym za zakupem nalewaków jest zmniejszenie strat lokalnych, co spowoduje również zwiększenie wydajności. 

Udział zastępów PSP i OSP w działaniach ratowniczo – gaśniczych

W 2020 roku w akcjach ratowniczo-gaśniczych na terenie powiatu zawierciańskiego udział brało ogółem 4013 zastępów oraz 16126 ratowników, w tym 1757 zastępów PSP (w tym 12 zastępów z powiatów sąsiednich) oraz 2256 zastępów OSP (w tym 15 zastępów z powiatów sąsiednich). Ponadto z terenu powiatu 16 zastępów PSP i 2 zastępy OSP brały udział w działaniach w ramach pomocy sąsiedzkiej na terenach powiatów sąsiednich. 

Dodatkowo jednostki OSP dysponowane były lub postawione w stan gotowości operacyjnej w celu zabezpieczenia rejonu działania po zadysponowaniu całych zasobów ratowniczych JRG Zawiercie w liczbie:
– Marciszów – 16
– Ciągowice – 6
– Kromołów – 5
– Żerkowice – 3
– Ogrodzieniec – 2
– Blanowice – 1
– Kroczyce – 1

Dofinansowanie

Jednostki OSP z terenu powiatu zarówno włączone do ksrg jak i spoza ksrg były w ubiegłym roku dofinansowywane z budżetu państwa. W Komendzie Wojewódzkiej PSP w Katowicach oraz Komendzie Powiatowej PSP w Zawierciu, zgodnie z zaleceniami KG PSP mówiącymi o konieczności osiągnięcia zakładanego standardu sprzętowego jednostek OSP, ustalone zostały kwoty środków finansowych przeznaczonych na realizację tych zadań. Była również możliwość ubiegania się o dofinansowanie z budżetu WFOŚiGW w Katowicach oraz NFOŚiGW w Warszawie. Jednostki OSP z terenu powiatu włączone do ksrg otrzymały łącznie 1 371 200,00 zł dofinansowania, z kolei jednostki OSP spoza ksrg otrzymały 436 500,00 zł dofinansowania.

Współpraca z ogniwami związku ochotniczych straży pożarnych rzeczpospolitej polskiej

W analizowanym okresie sprawozdawczym współpracowano z organami Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP. Kadra kierownicza Komendy brała udział w 22 zebraniach sprawozdawczych jednostek OSP należących do ksrg oraz 60 zebraniach sprawozdawczych jednostek OSP spoza ksrg.

W analizowanym okresie nie przeprowadzono zawodów sportowo pożarniczych. W zakresie szkoleń druhów OSP dwa kursy szkolenia podstawowego strażaków ratowników OSP – realizowane jednoetapowo – zostały rozpoczęte i poprzez sytuację epidemiologiczną zostały wstrzymane (80 uczestników). Ponadto druhowie z jednostek OSP uczestniczą również w ćwiczeniach i pokazach organizowanych przez funkcjonariuszy z Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej Komendy Powiatowej PSP w Zawierciu. Komenda Powiatowa była współorganizatorem ćwiczeń doskonaląco – szkoleniowych
dla Kompani Odwodowej Nr 15 w miejscowości Browarek na obszarach lasów nadzorowanych przez Nadleśnictwo Koniecpol. Ćwiczenia przeprowadzono zgodnie z opracowaną i zatwierdzoną wcześniej dokumentacją. W ćwiczeniach udział brały także służby i instytucje współdziałające tj., Służby Nadleśnictwa Koniecpol oraz miejscowy samorząd terytorialny. W dniu 03.10.2020 r. zostały przeprowadzone ćwiczenia powiatowe w miejscowości Kostkowice (gmina Kroczyce), które odbywały się w pobliżu zbiornika wodnego, a celem ćwiczeń było doskonalenie działań poszukiwawczych na wodzie i lądzie. 

W jednostkach OSP prowadzone są także inspekcje gotowości operacyjnej, podczas których kontroli podlegają m.in. badania lekarskie członków jednostek, ważność dokumentów kierowców, uzbrojenie osobiste i ćwiczenia praktyczne. W 2020 roku przeprowadzono 7 inspekcji w jednostkach OSP z ksrg oraz 0 inspekcji w jednostkach spoza ksrg. Zgodnie z wytycznymi inspekcje prowadzone są co najmniej raz w roku w każdej jednostce OSP włączonej do ksrg, natomiast w pozostałych jednostkach OSP raz na dwa lata. Na podstawie danych uzyskanych z inspekcji aktualizowana jest baza sił i środków znajdująca się w tut. Stanowisku Kierowania. System ten pozwala w krótkim czasie określić możliwości operacyjno–taktyczne poszczególnych jednostek oraz dysponować odpowiednie siły i środki z terenu powiatu do działań ratowniczo–gaśniczych. W 2020 roku nie zrealizowano zakładanej ilości inspekcji, ponieważ KP PSP w Zawierciu otrzymała polecenie z Komendy Wojewódzkiej PSP o zawieszeniu realizowania inspekcji gotowości operacyjnej w związku z pandemią.

Uwagi i wnioski

1. W związku ze znaczną ilością zagrożeń występujących na terenie hal byłej przędzalni bawełny „Przyjaźń” Zawiercie, a w szczególności w związku z nielegalnymi składowiskami odpadów niebezpiecznych, należy w kolejnych latach kontynuować realizację ćwiczeń na tych obiektach w celu zapoznania strażaków z KP PSP w Zawierciu z ich specyfiką i występującymi zagrożeniami.
2. Składowiska te znajdują się pod ciągłym nadzorem KP PSP Zawiercie. Na bieżąco są prowadzone lustracje obiektów w których składowane są powyższe odpady. W najbliższym czasie zaplanowano przeprowadzenie czynności kontrolno-rozpoznawcze z zakresu przestrzegania przepisów przeciwpożarowych w wyżej wymienionych obiektach.
3. Jednostki ochrony przeciwpożarowej, wyznaczone do realizacji zadań z zakresu ratownictwa specjalistycznego na poziomie podstawowym posiadają braki w wyposażeniu niezbędnym do realizacji zadań w poszczególnych dziedzinach ratownictwa. W związku z powyższym zasadnym jest, aby w dalszym ciągu JRG Zawiercie oraz jednostki OSP z ksrg doposażać i szkolić na potrzeby realizacji ww. zadań, według zalecanych standardów ujętych w „Zasadach organizacji ratownictwa…”.
4. W ostatnich latach następuje systematyczne pogarszanie się łączności polegające na występowaniu zakłóceń lub całkowity brak bezprzewodowej łączności radiowej w relacji pomiędzy stacją bazową stanowiska kierowania a stacjami ruchomymi pracującymi w tej sieci na terenie gmin: Szczekociny, Irządze oraz Kroczyce. W związku z powyższym należy kontynuować prowadzoną obecnie modernizację i rozbudowę systemów łączności.
5. W związku z powtarzającymi się interwencjami, w których występują pożary ukryte, a także pożary sadzy w kominie, gdzie coraz częściej te zdarzenia są obsługiwane w I fazie przez jednostki OSP zasadne jest użycie kamery termowizyjnej, należy doposażyć jednostki w ksrg ten sprzęt (przynajmniej jedna jednostka na terenie gminy).
6. Wszystkie jednostki OSP włączone do ksrg posiadają systemy selektywnego wywołania syren, lecz nie wszystkie systemy wyposażone są w terminale GSM lub system e-remiza. Wysyłanie wiadomości w trakcie działania syreny zwiększa skuteczność alarmowania. Wobec powyższego zasadnym jest doposażenie jednostek w moduły GSM lub system e-remiza, a jednostki spoza ksrg w system selektywnego wywołania;
7. Na podstawie działań praktycznych związanych z gaszeniem pożaru sadzy w przewodach kominowych zasadnym jest używanie do gaszenia lanc mgłowych. Należy doposażyć przynajmniej jedną jednostkę OSP z terenu gminy w ww. sprzęt.
8. W związku z faktem, że pojazd GCBA 8/40/1,5 osiągnął już wiek 17 lat należy podjąć starania o jego wymianę na pojazd nowszy, dysponujący nowocześniejszymi rozwiązaniami technicznymi, gwarantujący niezawodność.
9. Po przeprowadzonych ćwiczeniach Kompanii Gaśniczej OSP nr 15 stwierdzono brak nalewaków do zbiorników wodnych. W związku z powyższym należy dokupić nalewaki dla jednostek OSP posiadających zbiorniki wodne o pojemności 13m3.
10. Analiza ilości wyszkolonych druhów w zakresie Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy w odniesieniu do ustalonego standardu wyszkolenia wykazała nieznaczne braki w tym zakresie. Aby utrzymać stan wyszkolenia i wiedzy na odpowiednim poziomie należy kierować kolejnych ratowników OSP na szkolenia z zakresu kpp oraz szkolenia przypominające mające na celu doskonalenie oraz odnowienie posiadanych uprawnień. Warto wziąć pod uwagę fakt, iż prawdopodobnie w 2021 roku będzie możliwość pozyskania dofinansowań na realizację zadań statutowych z przeznaczeniem na recertyfikację szkoleń KPP.
11. Analiza wyszkolenia członków Ochotniczych Straży Pożarnych w jednostkach z terenu powiatu wskazuje potrzebę organizacji i kontynuowania w dalszym ciągu szkolenia druhów w oparciu o „Zasady organizacji szkoleń członków Ochotniczych Straży Pożarnych biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych”. Na wzrost zapotrzebowania na szkolenia w 2021 roku dodatkowo wpłynął fakt wstrzymania realizacji kursów w roku 2020. W tym roku planowane są m.in. szkolenia: kierowców-konserwatorów, podstawowe (dokończenie szkolenia rozpoczętego w 2020 roku oraz rozpoczęcie nowego), techniczne, naczelników i dowódców OSP.

MS
redakcja@zawiercianskie.pl
Fot.: KP PSP Zawiercie